Արյան Վարակի Նշաններ. Ի՞նչ Է Պետք Իմանալ Վարակային Վիճակի Մասին
Արյան վարակը, որն ավելի հաճախ կոչվում է սեպսիս, լուրջ և վտանգավոր վիճակ է, որը կարող է առաջանալ, երբ վարակի հետևանքով միկրոօրգանիզմները, ինչպիսիք են մանրէները կամ սնկերը, մտնում են արյան մեջ։ Այս վիճակը կարող է արագորեն ծավալվել և առաջացնել ծանր հետևանքներ՝ վնասելով օրգանները, առաջացնելով շնչառական խնդիրներ և վտանգելով կյանքը։ Արյան վարակի նշանները կարող են տարբեր լինել՝ կախված վարակվածության մակարդակից, սակայն շատ կարևոր է իմանալ դրանց մասին, որպեսզի հնարավոր լինի ժամանակին դիմել բժշկական օգնության։
Ի՞նչ Է Առաջացնում Արյան Վարակը
Արյան վարակը կարող է առաջանալ տարբեր աղբյուրներից։ Ամենատարածված պատճառներն են՝ մանրէները, սնկերը կամ վիրուսները, որոնք մտնում են արյան հոսքը։ Հաճախ այդ միկրոօրգանիզմները կարող են հայտնվել արյան մեջ հետևյալ աղբյուրներից.
- Միզուղիների վարակներ: Միզուղիների վարակները կարող են արագորեն տարածվել արյան մեջ։
- Թոքաբորբ (պնևմոնիա): Վարակը կարող է զարգանալ թոքերից դեպի արյուն։
- Վիրահատությունների հետևանքներ: Վիրահատությունից հետո կարող է առաջանալ վարակի ռիսկ, երբ վիրաբուժական վերքը չի բուժվում ճիշտ։
- Հիվանդանոցային վարակներ: Հիվանդանոցներում կատարվող միջամտությունները, ինչպիսիք են կենտրոնական վիենների կատետրիզացիան, կարող են մեծացնել վարակի ռիսկը։
Արյան Վարակի Հիմնական Նշանները
Արյան վարակի նշանները հաճախ սաստկանում են արագ։ Սկզբնական փուլերում կարող են լինել հետևյալ նշանները՝
- Բարձր ջերմաստիճան (38°C-ից բարձր) կամ ցածր ջերմաստիճան (36°C-ից ցածր)։
- Ցնցումներ և փառահասություն։
- Արագ և խորը շնչառություն։
- Արագացած սրտային աշխատանք (սրտախփոց)։
Երբ վարակն ավելի է խորանում, կարող են առաջանալ ավելի ծանր նշաններ, ինչպիսիք են՝
- Ծանր շնչառության խնդիրներ։
- Շփոթություն կամ գիտակցության մակարդակի փոփոխություն։
- Ցածր արյան ճնշում։
- Մաշկի ցածր գույն կամ մուգացած ծաղկունքներ։
- Օրգանների ֆունկցիոնալության խախտում, ինչպիսիք են երիկամային անբավարարություն կամ շնչառական անբավարարություն։
Վարակվածության ժամանակ մարդը կարող է ունենալ ոչ միայն վերը նշված նշանները, այլև մյուս ֆիզիկական անհարմարությունները, ինչպիսիք են ուժեղ հոգնածություն, ախորժակի կորուստ, և ուժեղ գլխացավեր։
Որոնք Են Արյան Վարակի Հետազոտության Միջոցները
Վաղ ախտորոշումը և արագ բուժումը կարևոր են արյան վարակի բուժման համար։ Բժիշկները կարող են նշանակել մի շարք հետազոտություններ, որպեսզի հաստատեն վարակի առկայությունը՝
- Արյան քննություններ: Կատարում են արյան քննություն՝ պարզելու վարակի տեսակն ու պատճառը։
- Միզանյութի քննություն: Միզանյութի քննությունը կարող է պարզել միզուղիների վարակի առկայությունը։
- Պատկերահանում (Ռենտգեն, CT, MRI): Այս հետազոտություններն օգնում են հայտնաբերել վարակի աղբյուրը։
- Վերջին գործիքային հետազոտություններ: Որոշ դեպքերում կարող են պահանջվել այլ գործիքային հետազոտություններ, ինչպիսիք են սրտային Էխոսոն և վերքերը ստուգող այլ մեթոդներ։
Արյան Վարակի Ռիսկային Խմբերը
Արյան վարակը կարող է ազդել ցանկացած մարդու վրա, սակայն որոշ խմբեր ունեն ավելի բարձր ռիսկ՝
- Մեծահասակներ: 65 տարեկանից բարձր մարդիկ ունեն ավելի մեծ ռիսկ վարակի համար։
- Նորածիններ և երեխաներ: Երեխաների անպաշտպան իմունային համակարգը կարող է հեշտությամբ վիրավորվել։
- Քրոնիկ հիվանդություն ունեցող մարդիկ: Դիաբետ, քաղցկեղ, երիկամային անբավարարություն և այլ քրոնիկ հիվանդություններ ունեն մարդիկ ունեն ավելի բարձր ռիսկ։
- Սուր վիրաբուժական միջամտություն անցած մարդիկ: Վիրահատությունից հետո անպաշտպան վերքերը կարող են վարակի աղբյուր դառնալ։
Արյան Վարակի Բուժման և Կանխարգելման Միջոցներ
Արյան վարակի բուժումը կախված է վարակի տեսակից և հիվանդի վիճակից։ Բուժման գլխավոր նպատակն է կանգնեցնել վարակի տարածումը, բուժել արյունահոսության խնդիրները և ապահովել օրգանների նորմալ գործունեությունը։
- Անտիբիոտիկներ և հակասնկային դեղամիջոցներ: Եթե վարակը բակտերիալ է կամ սնկային, բժիշկները նշանակում են համապատասխան հակաբիոտիկ կամ հակասնկային դեղամիջոցներ։
- Ինֆուզիոն թերապիա: Հիվանդին հաճախ անհրաժեշտ է ջրային թերապիա (ինֆուզիոն թերապիա)՝ արյան ճնշումը կարգավորելու համար։
- Օրգանների գործառության աջակցություն: Երբ վարակը առաջացնում է օրգանների խնդիրներ, կարող է պահանջվել հատուկ թերապիա՝ օրգանների գործառությունը կարգավորելու համար։
Կանխարգելում: Արյան վարակի կանխարգելման համար կարևոր է՝
- Հիգիենայի պահպանումը: Հաճախակի ձեռքերի լվացումն ու հիգիենայի պահպանումը կարևոր են վարակի ռիսկը նվազեցնելու համար։
- Վերքերի խնամք: Բոլոր վերքերը, նույնիսկ մանր կտրածքները կամ քերծվածքները, պետք է մաքրվեն և ճիշտ բուժվեն։
- Վիրուսային և բակտերիալ հիվանդությունների ժամանակին բուժում: Փոքր վարակի նշանները պետք է գնահատվեն և բուժվեն, որպեսզի կանխվեն բարդություններ։
Եզրակացություն
Արյան վարակի նշանները կարող են արագ զարգանալ և վտանգավոր հետևանքներ ունենալ, ուստի կարևոր է իմանալ դրանց մասին և ստուգել ցանկացած անսովոր նշան։ Եթե նկատում եք բարձր ջերմաստիճան, արագացած սրտային աշխատանք, շնչառության դժվարություն կամ գիտակցության փոփոխություններ, ապա անհրաժեշտ է անհապաղ դիմել բժշկի։ Վաղ ախտորոշումը և ժամանակին բուժումը կարող են կանխել վտանգավոր բարդությունները և փրկել կյանքը։
