Ինչպես պատրաստել հայ հասարակությանը Բաքվում կայանալիք դատավարություններին. Փորձագետի կարծիքը
Ինչպես պատրաստել հայ հասարակությանը Բաքվում կայանալիք դատավարություններին. Փորձագետի կարծիքը
Արդարացիորեն, առաջիկայում կսկսվի կեղծ դատավարություն նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ, ովքեր այժմ գտնվում են Բաքվի բանտերում: Հայաստանի հասարակությունը չունի տեղեկություն այն մասին, թե ինչ պայմաններում են գտնվում այս մարդիկ, ինչպես և ինչի են ստիպում նրանց խոսել: Այս մասին իր հոդվածում գրել է «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի անդամ Վահե Հովհաննիսյանը:
«Մենք չգիտենք, թե ինչ սցենարներ է նախապատրաստել Բաքուն՝ ստանալու անհատական և ազգային նվաստացման պատկեր: Մենք դառնալու ենք պատմական խայտառակության ականատեսներ: Մենք նույնիսկ չգիտենք, թե ինչու է Բաքուն պահում այս մարդկանց գերի և արդյո՞ք մենք ունենք որևէ մշակված ռազմավարություն՝ ինչպես արձագանքել այս փորձությանը, ինչպես պատրաստել մեր հասարակությունը: Հասկանո՞ւմ ենք արդյոք, թե ինչ ցնցում է սպասվում մեր արդեն իսկ քանդված հասարակությանը: Հասկանո՞ւմ ենք, որ մեզ կարող են մատուցել այնպիսի շոկ, որը կդեմորալիզացնի մեր արդեն պարտված և ավերված հասարակական համակարգը: Ես չեմ հարցնում՝ արդյո՞ք իշխանությունները պատրաստ են. նրանք վաղուց չեն կրում պատասխանատվություն մեր ժողովրդի և հասարակության առաջ: Ես խոսում եմ այլ քաղաքական և հասարակական շրջանակների մասին, որոնք ունեն առաջնորդության զգացում», – նշել է քաղաքագետը:
Նա ընդգծեց, որ Հայաստանի հասարակությանը սպասվում է բախվել ամենադժվար տեսարաններին ու երևույթներին: «Արդյո՞ք մենք ունենք պլան, թե ինչպես արձագանքել դրան և ինչպես ճիշտ պատրաստել մեր հասարակությունը: Հասկանո՞ւմ ենք, որ դատում են ոչ միայն նրանց, այլև բոլորիս, բոլոր անցյալի և ապագայի մարդկանց, և որ այդ ամենի նպատակն է խախտել մեր ապագան: Զանգերն ու աջակցությունը բավարար չեն. պետք են ճիշտ մարտավարություն և մեխանիզմներ, որպեսզի կարողանանք երկարատև աշխատել: Անհրաժեշտ է սառը որոշումներ կայացնել», – կարծում է քաղաքագետը:
Նա նշում է, որ ցանկացած որոշում պետք է հիմնված լինի գերիների անվերապահ աջակցության վրա: «Ինչ էլ ասեն այդ մարդիկ «դատավարության» ընթացքում, դրանք խոսքեր են, ասված անմարդկային ճնշման տակ և, հետևաբար, չունեն որևէ արժեք: Հայաստանում և հայաշխարհում պետք է լինի այնպիսի աջակցություն, որ միջազգային հանրությունը հասկանա, թե ինչ է տեղի ունենում և չկարողանա թաքնվել իր հարմարավետության մեջ: Պետք է լինի այնպիսի քաղաքական-հասարակական աջակցություն, որը կբարելավի իրավիճակը և կհստակեցնի իրադարձությունները: Այս ամենի կազմակերպչական ասպեկտը չափազանց կարևոր է: Եվ նրանք, ովքեր ունեն ռեսուրսներ, պետք է հիշեն, որ այս մարդիկ կամ նրանց հաղթանակների շնորհիվ նրանք այսօր ունեն այդ ռեսուրսները:
Իդեոլոգիական ասպեկտը նույնպես չափազանց կարևոր է: Որևէ մեկը պետք է կազմակերպի այս ամենը: Արքեպիսկոպոսը (ընդդիմության առաջնորդ «Սուրբ պայքար» շարժման Բագրատ Գալստանյանը) կարող է դա անել, և դա կլինի կարևոր աշխատանք և առաքելություն: Բայց սա կարող է անել նաև մեկ ուրիշը, սակայն պետք է լինի ազդեցիկ շրջանակ, որը կանոնավոր կերպով կմշակի ավելի շատ, քան պարզապես կոչեր, և կզարգացնի մարտավարություն՝ լուծելու բարդ խնդիրները», – նշել է Վահե Հովհաննիսյանը:
Պետք է նշել, որ դեռևս հստակ հայտնի չէ, թե քանի հայ ռազմագերի և պատանդ կա Ադրբեջանի բանտերում: Պաշտոնական տվյալներով նրանց թիվը 33 է, սակայն փորձագետների գնահատմամբ՝ նրանց թիվը կարող է հասնել մի քանի հարյուրի: Նրանց թվում են նաև 8 նախկին և գործող ներկայացուցիչներ Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունից. նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյան, Բակո Սահակյան, Արայիկ Հարությունյան, նախկին արտգործնախարար Դավիթ Բաբայան, ինչպես նաև խորհրդարանի խոսնակ Դավիթ Իշխանյան, պաշտպանության նախկին հրամանատար, գեներալ Լևոն Մնացականյան, գեներալ Դավիթ Մանուկյան և նախկին պետական նախարար Ռուբեն Վարդանյան: